Relacja z pobytu na Uniwersytecie Technicznym w Koszycach
W dniach 17-21.04.2023 miałem przyjemność przebywać w Koszycach w ramach programu ERASMUS+ na Fakultie materialov, metalurgie a recyklacie (FMMR) Technickeho Universitetu v Košicach (TUKE).
Košice to miasto z ponad 800 letnią historią. Miasto, w którym do dziś przeplatają się wpływy kulturowe, historyczne i demograficzne związane z Węgrami. W mieście wiele nazw ulic, pomników oraz instytucji nosi nazwy węgierskie. Miasto położone jest w dolinie pomiędzy wzgórzami nad rzeką Hornad. Košice położone są na historycznym szlaku handlowym związanym z wydobyciem i obróbką rud żelaza. W 1959 roku wybudowano Východoslovenské železiarne (VSŽ) – Wschodniosłowacką Hutę Żelaza. Dziś nadal ona funkcjonuje jako firma US Steel Košice a wśród pracowników US Steel jest wielu absolwentów TUKE.
Wydział materiałów, metalurgii i recyklingu (FMMR) to jeden z 9 wydziałów Uniwersytetu Technicznego w Koszycach. Wydział ma już swoją ponad 70 letnią historię, a uczelnia sięga nawet 260 lat historii. Na wydziale zostałem przyjęty przez Dziekana doc. Ing. Karela Saksla DrSc., który przedstawił aktualną sytuację dydaktyczną i naukową FMMR. Miałem również możliwość spotkań z Jego poprzednikami Doc. Ing. Ivetą Vaskovą PhD. oraz doc. Dr. Ing. Peterem Horňakem, a także z prodziekanami doc. Mgr. Marošem Halamą PhD. i Ing. Martiną Hrubovčákovą PhD. FMMR prowadzi kształcenie na trzech stopniach: 1 stopień - Bc, 2 stopień - Ing. Bc oraz 3 stopień - PhD. Kierunki studiów to: przetwarzanie i recykling odpadów, hutnictwo, materiałoznawstwo. Wydział od kilku lat wprowadza zmiany w obszarze kształcenia i badań. Doposaża i modernizuje pracownie do potrzeb nauki i dydaktyki. Inwestycje w aparaturę naukowo-dydaktyczną są współfinansowane z projektów europejskich oraz krajowych a także sponsorów. Specjalistyczne stanowiska są finansowane przez przedsiębiorstwa i wykorzystywane do realizacji zadań rozwojowych dla tych firm. Z kolegium dziekańskim wymieniliśmy także doświadczenia dotyczące rekrutacji kandydatów na studia, promocji wydziałów i współpracy z otoczeniem gospodarczym.
Podczas pobytu miałem przyjemność wygłosić wykład dla studentów FMMR pod tytułem „Surface hardening of cast iron”. Zarówno dla mnie jak i dla studentów było to ciekawe doświadczenie, szczególnie w części otwartej kiedy padały pytania i prowadzona była dyskusja. Studenci FMMR uzyskują doświadczenie przemysłowe podczas studiów; pracują i realizują prace dyplomowe związane z przemysłem. Wielu z nich już od pierwszego roku studiów pracuje w firmach powiązanych z ich kierunkiem studiów. Prace dyplomowe studentów każdego roku są oceniane i nagradzane podczas specjalnej konferencji, a członkami komisji oceniającej jest wielu przedstawicieli przemysłu. W kolejnej prezentacji dla studentów FMMR przedstawiłem ofertę i możliwości odbywania studiów ERASMUS na Politechnice Rzeszowskiej.
Na specjalnym spotkaniu dla pracowników naukowo-dydaktycznych przedstawiłem ofertę naukowo-badawczą Wydziału Mechaniczno-Technologicznego oraz możliwości realizacji wspólnych przedsięwzięć dydaktycznych i badawczo-rozwojowych a także przyjazdu na ERASMUS+. Przedstawiciele FMMR zaprezentowali nowoczesne pracownie i laboratoria wydziałowe, między innymi: badań odporności na korozję, modelowania przypływu w układzie wlewowym do odlewania stali, recyklingu materiałów oraz badań i recyklingu baterii.
FMMR bardzo intensywnie współpracuje z Centrum Badań Zaawansowanych Materiałów i Technologii PROMATECH w Kosicach. Jest to instytucja naukowo-badawczo-rozwojowa Slovenskej akadémie vied (SAV) – Słowacka Akademia Nauk. PROMATECH wyposażony jest w nowoczesną aparaturę naukowo-badawczą i realizuje wiele projektów wspólnie z jednostki naukowymi z całego świata. Dzięki uprzejmości pracowników FMMR rozmawiałem z kierownikiem PROMATECH Profesorem Janem Duszą oraz zwiedziłem pracownie i laboratoria. Prof. RNDr. Ján Dusza, DrSc. Jest laureatem nagrody ESET Science Award w kategorii „Wyjątkowa osobowość nauki”. Wyróżnienie to przyznaje komisja złożona z laureatów Nagrody Nobla. Przedstawiłem również dla Centrum PROMATECH ofertę i możliwości współpracy z Politechniką Rzeszowską.
W wolnym czasie w Košicach można zwiedzić starówkę z charakterystycznym deptakiem w otoczeniu zabytkowych kamienic: ulica Hlavna o długości ponad 1,2 km przez którą pomiędzy torami tramwajowymi przypływa strumień, liczne restauracje, teatr, katedra św. Elżbiety, grająca fontanna oraz podziemie. W obszarze starego miasta znajduje się kilka bardzo urokliwych miejsc np.: ul. Hrnčiarska bardzo wąska z zabytkowymi domami, w których znajdują się warsztaty rzemieślnicze (kowal, szewc, kamieniarz, fryzjer, piwowar). Warto także zobaczyć muzeum Wschodniosłowackie, grekokatolicka drewniana cerkiew św. Mikołaja oraz obejrzeć panoramę miasta z wieży widokowej na górze Hradova (466 m) z pozostałościami Kosickiego zamku.
Ciekawostką jest winda w budynku głównym TUKE. Jest to winda kubełkowa zwana też paternoster. Winda przemieszcza się pomiędzy piętrami z niewielką prędkością (około 0,3 m/s) wsiadanie i wysiadanie odbywa się bez zatrzymywania!
Na każdego zwiedzającego miasto czeka Košicki poeta i powieściopisarz Sándor Máraiho, z którym można usiąść na skwerze przy ulicy Zbrojničnej i „prowadzić dyskusję”.
Košice to bardzo ładne i historyczne miasto warte odwiedzenia pod kątem dydaktycznym i naukowym (ERASMUS) ale także posiada wiele walorów i atrakcji turystycznych wartych odwiedzenia.
Kilka dni w Košicach spędzonych przyczyniły się do określenia nowych planów na dalszą pogłębioną współpracę, nowymi pomysłami na wspólne badania, wydarzenia oraz wymianę pracowników i studentów TUKE - PRz.
